Toàn cảnh phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ảnh minh họa: VGP
Báo cáo của Chính phủ cho thấy, tổng số vụ án được phát hiện tăng so với cùng kỳ; một số loại tội phạm được kiềm chế và kéo giảm như phạm tội có tổ chức giảm 26,92%; tội phạm xâm hại trẻ em giảm 5,62%; tai nạn giao thông giảm cả 3 tiêu chí về số vụ, số người chết và số người bị thương... Các lực lượng chức năng đã triển khai nhiều biện pháp để phát hiện, xử lý nhanh chóng những điểm nóng về an ninh trật tự; xử lý nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp. Ngành Thanh tra, Kiểm toán đã phát hiện nhiều vi phạm, kiến nghị thu hồi cho ngân sách Nhà nước hàng trăm nghìn tỷ đồng, chuyển nhiều vụ việc có dấu hiệu hình sự sang cơ quan điều tra.
Tuy nhiên, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội chỉ ra, dù đã có nhiều cố gắng nhưng tổng thể chung, tội phạm gia tăng cả về số vụ, số người chết và thiệt hại tài sản do tội phạm gây ra. Trong đó một số loại tội phạm tăng mạnh, như giết người, cướp tài sản, cướp giật, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cho vay lãi nặng, gây rối trật tự công cộng... Số vụ tội phạm ma túy phát hiện tăng 18,42%; số ma túy tổng hợp thu giữ tăng 1.484,19%, cho thấy diễn biến hết sức phức tạp của loại tội phạm đặc biệt nguy hiểm này.
Mặc dù, các cơ quan quản lý nhà nước đã có nhiều giải pháp nhưng tình hình tội phạm trên không gian mạng, lợi dụng công nghệ để lừa đảo; tội phạm lợi dụng danh nghĩa doanh nghiệp, công ty luật dưới hình thức mua bán nợ, tín dụng đen để cưỡng đoạt tài sản hoành hành nhức nhối, gây hoang mang trong dư luận, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự an toàn xã hội.
Đáng lo ngại là công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn một số bất cập, để các đối tượng lợi dụng phạm tội, như: đăng kiểm phương tiện giao thông, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép khai thác khoáng sản, cấp phiếu lý lịch tư pháp... Đặc biệt, tội phạm tham nhũng, lợi dụng chức vụ bị phát hiện, xử lý tăng 71,46% về số vụ, tăng 116,17% số đối tượng, số vụ nhận hối lộ được phát hiện tăng 312,5%. Trong khi đó, tỷ lệ điều tra, khám phá một số loại tội phạm xâm phạm sở hữu, chiếm đoạt tài sản nhà nước và công dân thấp; tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm chưa đạt yêu cầu.
Thời gian qua, mặc dù các cơ quan chức năng đã ra rất nhiều văn bản và những biện pháp chỉ đạo, nhưng tình trạng vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy vẫn khá phổ biến, dẫn đến nhiều hậu quả thương tâm. Cả nước hiện còn tới trên 38.000 cơ sở đã đưa vào sử dụng còn vi phạm về phòng cháy và khó có khả năng khắc phục theo tiêu chuẩn kỹ thuật về phòng cháy, chữa cháy...
Dự báo trong thời gian tới, một số loại tội phạm sẽ gia tăng mạnh trong bối cảnh kinh tế- xã hội còn nhiều khó khăn, đại biểu Quốc hội đề nghị, Chính phủ làm rõ nguyên nhân để có giải pháp khắc phục với một số loại tội phạm có xu hướng tăng cao, diễn biến phức tạp trong thời gian qua; làm rõ trách nhiệm và giải pháp khắc phục một số loại hình tội phạm mới. Đồng thời, chỉ đạo các Bộ, ngành hữu quan khẩn trương chấn chỉnh, khắc phục những hạn chế, đưa ra những giải pháp có tính căn cơ, lâu dài để phòng ngừa và xử lý hiệu quả tội phạm.
Dư luận tin tưởng rằng, với sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng chức năng, các vi phạm pháp luật và tội phạm sẽ được đấu tranh, ngăn chặn kịp thời, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần phát triển kinh tế-xã hội đất nước, bảo vệ bình yên, hạnh phúc cho Nhân dân.
Hoàng Lâm
