Một điểm sạc của InstaVolt đặt ở khu vực đỗ xe trước một cửa hàng của McDonald’s. InstaVolt đã ký hợp đồng hợp tác độc quyền với McDonald’s để triển khai dịch vụ sạc ở các cửa hàng của chuỗi bán đồ ăn nhanh này tại Anh. Ảnh: gloucestershirelive.co.uk
Nhiều công ty điều hành trạm sạc điện ở châu Âu hiện tại nhận được sự hẫu thuẫn tài chính từ các nhà đầu tư dài hạn. Lệnh cấm ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch sắp được áp dụng ở nhiều nước khác nhau ở châu Âu. Điều này khiến lĩnh vực trạm sạc trở nên hấp dẫn hơn đối với các quỹ đầu tư hạ tầng như Infracapital thuộc Công ty quản lý đầu tư toàn cầu M&G (Anh) hay EQT của Thụy Điển.
“Nếu bạn nhìn vào khách hàng của chúng tôi, bạn sẽ thấy giống như có một trò chơi chiếm đất đang diễn ra. Công ty điều hành trạm sạc nào có được vị trí tốt nhất hiện nay có thể đảm bảo doanh số bán điện trong những năm tới”, Tomi Ristimaki, CEO của nhà sản xuất trạm sạc xe điện Kempower (Phần Lan), bình luận.
Một phân tích của Reuters cho thấy, có hơn 900 công ty điều hành trạm sạc xe điện trên toàn cầu. Theo PitchBook, lĩnh vực này đã thu hút hơn 12 tỷ tỉ đô la Mỹ vốn đầu tư mạo hiểm kể từ năm 2012.
Michael Hughes, giám đốc doanh thu và thương mại của ChargePoint (Mỹ), một trong những nhà cung cấp phần mềm và thiết bị trạm sạc xe điện lớn nhất thế giới, nhận định, khi các nhà đầu tư lớn tài trợ nhiều hơn cho các thương vụ thâu tóm và sáp nhập trong ngành, thị trường trạm sạc nhanh công cộng sẽ có quy mô lớn hơn nhiều so với hiện nay.
Các doanh nghiệp lớn từ hãng xe Volkswagen, tập đoàn dầu khí BP (Anh) cho đến tập đoàn năng lượng E.ON (Đức) đã đầu tư rất nhiều vào ngành này, với 85 thương vụ thâu tóm kể từ năm 2017.
Chỉ riêng ở Anh có hơn 30 nhà cung cấp dịch vụ sạc nhanh và tháng trước, có thêm hai đối thủ mới gia nhập thị trường. Đó là Jolt của Úc, được hậu thuẫn tài chính bởi một quỹ hạ tầng của , và Zapgo, đã nhận được 25 triệu bảng Anh (31,4 triệu đô la Mỹ) tài trợ từ quỹ hưu trí OPTrust của Canada.
Theo Loren McDonald, CEO của hãng nghiên cứu thị trường EVAdoption, tại Mỹ, là tay chơi lớn nhất trong lĩnh vực trạm sạc nhanh. Nhưng ông dự báo sẽ có nhiều cửa hàng tiện lợi và cây xăng hơn tham gia vào cuộc cạnh tranh trong những năm tới, đưa số lượng mạng lưới sạc nhanh của Mỹ tăng hơn gấp đôi, lên 54 vào năm 2030 từ 25 vào năm 2022.
Theo ước tính, mất khoảng bốn năm để một trạm sạc đặt đúng chỗ có thể sinh lời khi mức sử dụng đạt khoảng 15% (tỷ lệ thời gian trạm sạc được sử dụng). Các công ty điều hành trạm sạc phàn nàn rằng tình trạng thủ tục hành chính rườm rà ở châu Âu đang làm chậm quá trình mở rộng. Tuy nhiên, lĩnh vực này vẫn được các nhà đầu tư hạ tầng dài hạn như Infracapital xem là một ván cược hấp dẫn. Infracapital đang sở hữu sở hữu mạng lưới trạm sạc Recharge lớn nhất Uy và đã đầu tư vào mạng lưới trạm sạc Gridserve của Anh
“Việc đầu tư dài hạn vào các công ty kinh doanh dịch vụ sạc có những địa điểm tốt hoàn toàn hợp lý”, Christophe Bordes, CEO của Infracapital, nói.
Michael Hughes của ChargePoint tin rằng những tay chơi lớn hơn sẽ bắt đầu tìm kiếm những địa điểm mới có thể lắp đặt 20-30 điểm sạc, nằm gần các trung tâm bán lẻ và dịch vụ. “Cuộc chạy đua tranh giành không gian đặt trạm sạc đang diễn ra, nhưng sẽ mất nhiều thời gian để tìm kiếm, xây dựng và vận hành các địa điểm mới này cho thế hệ sạc nhanh tiếp theo”, ông nhận định.
Các công ty dịch vụ sạc nhanh cũng đang cạnh tranh để giành được hợp đồng độc quyền với các chủ sở hữu địa điểm đẹp. Ví dụ, InstaVolt (Anh), thuộc sở hữu của EQT, đã ký thỏa thuận hợp tác độc quyền với các công ty như McDonald’s để lắp đặt các trạm sạc tại các cửa hàng của chuỗi bán thức ăn nhanh này tại Anh.
“Nếu bạn có thể giành được mối quan hệ hợp tác đó, những địa điểm như vậy sẽ thuộc về bạn cho đến khi bạn từ bỏ”, Adrian Keen, CEO của InstaVolt, nói.
Keen cho biết, với nguồn quỹ dồi dào từ EQT, InstaVolt có kế hoạch xây dựng 10.000 điểm sạc ở Anh vào năm 2030. InstaVolt cũng đã thiết lập sự hiện diện ở Iceland Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Ông nói thêm, công ty có thể tiến hành các thương vụ thâu tóm sớm nhất là vào năm tới.
Đơn vị kinh doanh dịch vụ sạc của Công ty điện lực EnBW có 3.500 điểm sạc pin xe điện ở Đức, chiếm khoảng 20% thị trường. Công ty này đang đầu tư 200 triệu euro hàng năm để đạt 30.000 điểm sạc vào năm 2030. Phó Chủ tịch kinh doanh Lars Walch của EnBW cho biết, đơn vị này cũng đã thiết lập quan hệ đối tác mạng lưới sạc ở Áo, Cộng hòa Séc và miền bắc nước Ý.
Na Uy, một thị trường xe điện hàng đầu châu Âu, đã trải qua tình trạng triển khai trạm sạc quá mức trong thời gian ngắn của năm nay khi các công ty chạy đua lắp đặt, theo Hakon Vist, CEO của Recharge. Thị trường sạc của Na Uy đã bổ sung thêm 2.000 điểm sạc mới để đạt tổng số 7.200, nhưng doanh số bán xe điện giảm 2,7% tính đến tháng 10 năm nay. Recharge chiếm khoảng 20% thị phần ở Na Uy, chỉ sau Tesla.
“Một số công ty trong ngành sẽ nhận thấy họ quá nhỏ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, chấp nhận rời cuộc chơi hoặc bán lại tài sản”, ông Hakon Vist nhận định.
Hãng nghiên cứu thị trường EVAdoption dự báo thị trường dịch vụ sạc xe điện của Mỹ sẽ thay đổi khi các chuỗi cửa hàng tiện lợi như Circle K và Pilot Company cũng như các người khổng lồ bán lẻ như đầu tư ồ ạt vào các trạm sạc.
“Giống như tất cả các ngành kinh doanh được khởi động bởi một loạt các công ty khởi nghiệp nhỏ, theo thời gian, các ‘ông lớn’ sẽ nhảy vào và tiến hành các thương vụ thâu tóm. Vào cuối thập niên này, logo trên các trạm sạc ở Mỹ sẽ rất khác so với hiện nay”, Loren McDonald, CEO của EVAdoption, nói.
Theo Reuters
Chánh Tài
